به نقل از «مهر»

گدام؛ سقفی رو به فراموشی در سیستان وبلوچستان

تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۶۰۰۴۲

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: هر چند، رنگ سیاه است، ولی ساکنانش قلبی به پاکی انسانیت و سپیدی برف دارند، «گُدام» مسکن عشایر بلوچ درگذشته نه‌چندان دور است که هرساله فقط در ایام نوروز در ورودی بعضی شهرها می‌بینیم که هر مسافری را کنجکاو می‌کند تا لحظه‌ای درنگ کرده و در سایه آن دقایقی را به استراحت بپردازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گرچه امروز گدام جاذبه‌ای برای گردشگران و مسافران نوروزی است، ولی حکایت‌های فراوان از مردمانی دارد که سال‌های سال در گوشه‌ای از کویر با عزت و کرامت و در آرامش و صلح و صفا در سایهٔ آن روزگار سپری می‌کردند.

گدام نماد مقاومت در برابر مشکلات زندگی، سخاوت و مهمان‌نوازی، تعاون و همکاری، انسانیت و محبت، تلاش و کوشش، با هم بودن و همدلی و بسیاری از خوبی‌هایی است که ضرورت دارد برای نسل جوان این مواریث کهن بازگو شود تا بدانند این تاریخ کهن پیشینه‌ای بس اسرارآمیز دارد.

سیاه‌چادر دست بافته‌ای بسیار ساده با موی بز است که در سقف و دیوارهای چادر عشایر کاربرد دارد، ماده اولیه و مهم موردنیاز برای بافت سیاه‌چادر موی بز است که از رنگ سیاه آن استفاده می‌شود.

علت بافت همیشگی سیاه‌چادرها از موی بز چند ویژگی مهم این مو است که مهم‌ترین آن خاصیت بسیار مطلوب برای مقاومت در برابر رطوبت در مواقع بارندگی است، زیرا آب باران از جداره آن عبور نمی‌کند.

در دسترس بودن و ارزانی، دومین ویژگی این ماده اولیه اصلی و سومین خاصیت، سبک بودن موی بز است، بنابراین سیاه‌چادر نسبت به چادرهای برزنتی مدرن نیز، امکان جمع‌آوری و حمل راحت‌تری دارد.

گدام؛ سرپناهی برای زندگی عشایری

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی میرجاوه در این خصوص با اشاره به اینکه گدام، سرپناهی است که دست‌یافته زنان عشایر است، گفت: در زبان بلوچی سیاه‌چادر به «گدام» معروف است که توسط زنان و دختران عشایر بافته شده و به‌عنوان سرپناه در زندگی‌ها به‌ویژه زندگی عشایری مورداستفاده قرار می‌گرفت.

عبدالله کرد در گفتگو با خبرنگار مهر، افزود: گدام، بر اساس نیاز مردم منطقه به سرپناه مناسب، وفور ماده اولیه ساخت که همان موی بز است، سادگی بافت، قابل‌حمل بودن، به شکل‌های دلخواه درآمدن، وضعیت آب‌وهوایی منطقه از یک ساختار ساده تشکیل شده، اما کاربرد سکونتی آن باعث شده تا از رونق مناسبی در زندگی مردم به‌ویژه زندگی عشایری و پای‌کوهی برخوردار باشد.

این مسئول تصریح کرد: امروزه استقبال برای استفاده از گدام کم شده اما می‌توان با حمایت و هدایت تولید آن را توسعه و احیا کرد و حتی با بازاریابی مناسب نسبت به صادرات آن به سایر استان‌ها و حتی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس اقدام کرد تا اشتغال پایدار و مناسبی برای مردم منطقه به وجود آورد.

کرد تأکید کرد: سادگی کار و ابزار موردنیاز باعث شده طرح بافت نیز به‌صورت ساده انجام شود و شکل و نقوش خاصی در بافت گدام بکار برده نشود، اما در بعضی مناطق دیگر امکان به‌کارگیری نقوش مختلف وجود دارد.

حمایت از صنعتگران ضامن رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال

وی در ادامه با بیان اینکه حمایت از تولید گدام منجر به رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه خواهد شد، گفت: رونق اشتغال، جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهرها و پرداختن به شغل‌های کاذب، کسب درآمد و ایجاد اشتغال پایدار در منطقه و حفظ این هنر و صنعت دیرینه از مزیت‌های حمایت از تولید گدام است.

این مسئول تأکید کرد: خرید تعدادی گدام (سیاه‌چادر) از مردم منطقه برای استفاده در فضاهای نمایشگاهی، شناسایی صنعتگران این رشته، برنامه‌ریزی برای تشکیل کلاس‌های آموزشی در ماه‌های آینده و پیگیری بیمه صنعتگران گدام‌باف در منطقه از جمله اقدامات حمایتی و حفاظتی اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی میرجاوه در این زمینه است.

به گفته وی، ترغیب صنعتگران به تشکیل تعاونی‌های صنایع‌دستی برای خرید تضمینی محصولات هنری صنایع‌دستی به‌ویژه گدام صورت‌گرفته تا امکان توسعه این صنعت را در تمامی مناطق شهری، روستایی و عشایری فراهم سازد، همچنین طرح‌ها و نقش‌های نو و جدید با حفظ اصالت و فرهنگ محلی به‌منظور جلب نظر مشتریان ارائه شده است.

کرد گفت: در دسترس قراردادن مواد اولیه ارزان‌قیمت به تولیدکنندگان، تهیه کتابچه‌ها و بروشورهای تبلیغاتی برای معرفی گدام و نیز اخذ کد اصالت و استاندارد برای محصول از سایر اقدامات برای حفظ این آثار ارزشمند است.

گدام؛ نماد خودکفایی در شرایط سخت زندگی

کریم بخش کردی تمندانی، محقق و پژوهشگر بومی سیستان و بلوچستان نیز در ادامه با تشریح پیشینه گدام، به خبرنگار مهر گفت: باید دانست گدام تنها یک سرپناه سنتی و بومی برای ما نبوده، بلکه نمادی از خودکفایی در شرایط سخت زندگی، تلاش، زندگی باصفا و صمیمیت و کسب روزی حلال و پاک بوده است.

کد خبر 5840457

منبع: مهر

کلیدواژه: سیاه چادر میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری سیستان و بلوچستان بوشهر ماه محرم سفر استانی محرم 1402 شهرستان کرج تبریز کرمانشاه خطبه های نماز جمعه ایلام گلستان مشهد اردبیل فارس شورای نگهبان صنایع دستی موی بز سیاه چادر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۶۰۰۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشت طلای سفید در سیستان وبلوچستان

ایسنا/سیستان و بلوچستان تلاش برای توسعه پنبه‌کاری در سیستان و بلوچستان دستاوردهایی به همراه داشته و با راهبرد حمایتی، چشم‌انداز احیا و رونق کشت پنبه در استان افق روشنی دارد که در صورت حمایت می‌تواند به سمبل و نماد به‌زراعی در دوران کم‌آبی تبدیل شود.

اعمال برخی سیاست‌های حمایتی و برنامه‌های درازمدت، بروز برخی وقایع اقلیمی و اعمال سیاست‌های اقتصادی در سایر حوزه‌های کشاورزی موجب رغبت تعدادی از کشاورزان به کشت پنبه در استان شده است.

با توجه به مشکلات استان سیستان و بلوچستان در تامین منابع آبی مورد نیاز بخش زراعی و ضرورت کاهش کشت‌های پرآب، باید احیای کشت پنبه بیش از پیش در دستور کار متولیان قرار بگیرد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سیستان و بلوچستان گفت: در قالب خرید تضمینی وش پنبه مابین سازمان جهادکشاورزی استان سیستان وبلوچستان و یک شرکت فعال در این زمینه یک هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان به زیر کشت قراردادی پنبه خواهد رفت.

سید محمد رضا سیدحسینی در گفت وگو با ایسنا، تصریح کرد: براساس این تفاهمنامه، کشاورزان با حمایت سازمان جهاد کشاورزی و این شرکت، مزارع خود را به کشت پنبه اختصاص و کارخانه پنبه تولیدی را با نرخ تضمینی در مزرعه خریداری می‌کند.

وی  بیان کرد: کشت پنبه از اوایل فروردین ماه سالجاری در سیستان‌وبلوچستان آغاز و تا مرداد ماه با همکاری کشاورزان شهرستان های دلگان ،بمپور ،ایرانشهر، خاش و تفتان ادامه خواهد داشت.

سید حسینی افزود: تاکنون ۱۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت پنبه رفته است.

وی اظهار کرد: با انجام کشت های قراردادی دغدغه کشاورزان جهت فروش محصول مرتفع و زمینه توسعه کشت این محصول در سیستان وبلوچستان فراهم خواهد شد.

وی تاکید کرد: جهت ارتقای دانش بهره برداران استان برای کشت پنبه ،سفرهای آموزش و ترویجی به استان های پیشرو در کشت پنبه انجام می‌شود.

انتهای پیام